W 2024 roku Izrael nielegalnie przejął 23,7 km kw. (9,15 mil kw.) ziemi palestyńskiej na okupowanym Zachodnim Brzegu, w trakcie trwającej wojny w Strefie Gazy.
To więcej niż powierzchnia ziemi, którą zajęto w ciągu ostatnich 20 lat.
2 lipca władze Izraela ogłosiły największą pojedynczą konfiskatę od ponad 30 lat – 12,7 km kw. (4,9 mil kw.) w Dolinie Jordanu.
To była najnowsza z serii akcji przejmowania ziemi ogłoszonych w tym roku przez skrajnie prawicowego ministra finansów Izraela Bezaleela Smotricza, który nadzoruje planowanie osadnictwa.
Według Peace Now, izraelskiej organizacji walczącej z osadnictwem, od 1998 roku Izrael przejął ponad 50 km kw. (19,3 mil kw.) ziemi palestyńskiej.
W tym wizualnym wyjaśnieniu Al-Dżazira ujawnia ziemię, którą Izrael ukradł Palestyńczykom.
1917 – Przedbrytyjski Mandat Palestyny
Gdy panowanie Imperium Osmańskiego w Lewancie dobiegło końca, Żydzi byli właścicielami około 3 procent ziemi w Palestynie.
Podczas I wojny światowej Wielka Brytania zawarła porozumienia, aby uzyskać poparcie różnych grup na Bliskim Wschodzie. Najbardziej godna uwagi była Deklaracja Balfoura z 1917 r., która obiecywała „utworzenie w Palestynie narodowego domu dla narodu żydowskiego”.
Mandat ten ułatwiał żydowską imigrację z Europy do Palestyny od lat 10. XX wieku do lat 40. XX wieku, dzięki czemu w 1947 roku populacja żydowska w Palestynie stanowiła 33 procent.
Historyczna Palestyna miała 26 790 km2, mniej więcej tyle, co Haiti (27 750 km2). Podzielona na 100 kwadratów wyglądałaby tak:
1948 – Nakba
14 maja 1948 roku wygasł brytyjski mandat, a przywódcy syjonistyczni ogłosili zamiar utworzenia państwa, co dało początek pierwszej wojnie arabsko-izraelskiej.
Gangi syjonistyczne wypędziły około 750 000 Palestyńczyków i przejęły 78 procent ziemi. Pozostałe 22 procent podzielono na Zachodni Brzeg i Strefę Gazy.
Zachodni Brzeg to obszar w kształcie fasoli na zachodnim brzegu rzeki Jordan.
Zajmuje powierzchnię 5655 km² i jest około 15 razy większy od Strefy Gazy o powierzchni 365 km², graniczącej z Egiptem.
W 1950 roku Izrael uchwalił ustawę o majątku porzuconym, która umożliwiła konfiskatę nieruchomości Palestyńczyków, których właściciele zostali zmuszeni do opuszczenia kraju w 1948 roku.
1967 – Naksa
Podczas wojny w czerwcu 1967 roku Izrael okupował całą historyczną Palestynę – w tym Gazę, Zachodni Brzeg i Wschodnią Jerozolimę – syryjskie Wzgórza Golan i egipski Półwysep Synaj.
Krótko po wojnie Izrael zaczął zakładać osiedla na terenach okupowanych, łamiąc tym samym Czwartą Konwencję Genewską, która zabrania państwu okupacyjnemu przesiedlania swojej ludności na tereny okupowane.
Izraelskie osiedla są nielegalne w świetle prawa międzynarodowego i często podaje się je za główną przeszkodę na drodze do trwałego porozumienia pokojowego w ramach rozwiązania dwupaństwowego.
Półwysep Synaj powrócił do Egiptu w 1982 r. na mocy traktatu pokojowego z 1979 r. Pozostałe obszary pozostają pod kontrolą Izraela.
1980 – Izrael anektuje Wschodnią Jerozolimę
Wschodnia Jerozolima znajduje się po palestyńskiej stronie Linii Rozejmu z 1949 roku – zwanej Zieloną Linią – powszechnie uznawanej granicy między Izraelem a okupowanym Zachodnim Brzegiem.
Wschodnia Jerozolima ma powierzchnię około 70 km² (27 mil²) i obejmuje Stare Miasto, gdzie znajdują się najświętsze miejsca chrześcijaństwa, islamu i judaizmu.
Należą do nich: Kompleks meczetu Al-AksaŚciana Płaczu, Katedra św. Jakuba i Bazylika Grobu Pańskiego, i inne.
30 lipca 1980 roku Izrael zgłosił roszczenia do Wschodniej Jerozolimy w Prawie Jerozolimskim, które stanowiło, że „Jerozolima, cała i zjednoczona, jest stolicą Izraela”.
Rada Bezpieczeństwa ONZ przyjęła rezolucję nr 478, uznającą Prawo Jerozolimskie za „nieważne” i wzywającą państwa członkowskie do wycofania swoich misji dyplomatycznych z miasta.
W praktyce ustawa ta miała poważne konsekwencje dla Palestyńczyków, powodując m.in. dalsze przesiedlenia, utratę mienia oraz ograniczenie praw pobytu i swobody przemieszczania się.
14 grudnia 1981 roku Izrael jednostronnie zaanektował syryjskie Wzgórza Golan.
Aneksja i podbój terytorialny są nielegalne w świetle prawa międzynarodowego.
Porozumienia z Oslo z lat 1993-1995
Porozumienia z Oslo, pierwsze bezpośrednie porozumienie pokojowe między Palestyną a Izraelem, doprowadziły do utworzenia Autonomii Palestyńskiej (PA), która miała sprawować nadzór nad bezpieczeństwem wewnętrznym, administracją i sprawami cywilnymi na obszarach samorządności przez pięcioletni okres przejściowy.
Pod rządami Oslo okupowany Zachodni Brzeg został podzielony na trzy obszary:
Obszar A Początkowo 3 procent okupowanego Zachodniego Brzegu, które wzrosło do 18 procent w 1999 roku. Autonomia Palestyńska kontroluje większość spraw tutaj, podczas gdy Izrael kontroluje bezpieczeństwo zewnętrzne, co oznacza, że ma prawo wkroczyć w każdej chwili.
Obszar B Około 22 procent Zachodniego Brzegu. Jest również rządzony przez PA, a Izrael kontroluje bezpieczeństwo zewnętrzne.
Obszar C Obejmuje 60 procent Zachodniego Brzegu. Pod rządami Oslo kontrola nad tym obszarem miała zostać przekazana Autonomii Palestyńskiej, ale Izrael kontroluje wszystkie sprawy, w tym bezpieczeństwo, planowanie i budownictwo.
2002 – Mur separacyjny Izraela
W 2002 roku Izrael rozpoczął budowę muru o długości ponad 700 km (435 mil) przez Zachodni Brzeg, dzieląc wioski, otaczając miasta i oddzielając rodziny od siebie.
Izrael twierdzi, że mur ma służyć bezpieczeństwu, jednak nie przebiega on wzdłuż Zielonej Linii. 85 procent jego powierzchni znajduje się na okupowanym terytorium Zachodniego Brzegu.
Dwupiętrowa bariera przecina okupowaną Wschodnią Jerozolimę, Strefę C i części Strefy B, zajmując ponad 500 km2 (10 procent) Zachodniego Brzegu. B’Tselem, wiodąca izraelska organizacja zajmująca się prawami człowieka, obliczony.
2024 – Dalsze przejmowanie ziemi i nielegalne osiedla
Około 700 000 osadników żyje w około 300 nielegalnych osiedlach i przyczółkach rozmieszczonych na okupowanym Zachodnim Brzegu i we Wschodniej Jerozolimie.
Minister finansów – i sam osadnik – Smotrich był oburzony uznaniem państwa palestyńskiego przez pięć krajów.
W odwecie powiedział: „Za każde państwo, które jednostronnie uzna państwo palestyńskie, utworzymy osiedle”, obiecując milion nowych osadników na okupowanym Zachodnim Brzegu, aby zapobiec utworzeniu państwa palestyńskiego.
Osiedla wraz z infrastrukturą, obejmującą drogi obwodowe przeznaczone wyłącznie dla Izraelczyków, zajmują około 35 procent powierzchni Wschodniej Jerozolimy i około 10 procent powierzchni Zachodniego Brzegu.
W styczniu co najmniej kilkunastu członków izraelskiego gabinetu, w tym kilku z partii Likud premiera Benjamina Netanjahu, wzięło udział w konferencji, która wzywała do odbudowy izraelskich osiedli w Strefie Gazy i zachęcania do przesiedlenia mieszkających tam Palestyńczyków.
Dla milionów Palestyńczyków będących pod okupacją, dalsza ekspansja osiedli i przejmowanie ziemi stanowią brutalny dowód na malejące szanse na samostanowienie.
